PRZEDWOJÓW

.::Menu

Przedwojów jest starą wsią, ale nie wiadomo kiedy powstał. Ze wzlędu na sąsiedztwo Kamienej Góry jego związki z miastem od początku były silne. Pierwsza wzmianka z 1350 r. mówi, że Hans Henschelinus, będący wójtem Kamiennej Góry, wraz z synem Nicolausem, sprzedali opatowi Nicolausowi z Krzeszowa swoją wieś za 70 grzywien. Ze sprzedarzy wyłączono tylko folwark księżowski. Wieś więc musiała powstać juz sporo wcześniej. Od tamtego momentu, aż do kasaty dóbr klasztoru w 1810 r., stanowiła własność cystersów. Nie omijały jej jednak klęski i działania wojenne. Ponieważ leżała w sąsiedztwie miasta, a ponadto przy strategicznie ważnej drodze przez Bramę Lubawską, w 1426 i 1431 r. grasowali tu husyci, niszczący okoliczne wsie, a w 1468 r. dzieła dokończyły oddziały króla Jerzego z Podiebradów. Dopiero potem nastąpiły spokojniejsze czasy. Zaczęła się jednak krzewić reformacja, co z kolei wywołało ostrą reakcję opata Bernarda Rosy, który w 1667, lub 1772 r. zmusił miejscowych innowierców do opuszczenia wsi i emigracji na Łużyce. Cystersi dbali o rozwój wsi, założyli tu stawy rybna, ale Przedwojów nie osiągnął wielkości i bogactwa innych wsi klasztornych. w 1693 r. z Funduszy klasztoru wzniesiono kaplicę. w XVIII w. Przedwojów był już jednak sporą wsią i dochodową majętnością. w 1747 r. mieszkało tu 29 kmieci oraz 76 zagrodników i chałupników. 23.06.1760 r. na polach Przedwojowa (Młynarz) doszło do decydujšcej bitwy III wojny śląskiej (7-letniej), w której armia austriacka feldmarszałka barona G.E. von Laudona zdobyła pozycje bronione przez pruski korpus barona generała de la Motte-Fouque'ta. poległo w niej ok. 4.000 żołnierzy, a ponad 8 tys. Prusaków dostało się do niewoli. Wieś w bitwie chyba nie ucierpiała. W 1765 r. wartość majątku cystersów w Przedwojowie oszacowano na 1.933 talary. Wśród mieszkańców było 27 kmieci, 9 zagrodników i 73 chałupników, w tym 5 rzemieślników. w 1788 r. opat z Krzeszowa założył w Przedwojowie pierwszą kopalnię węgla kamiennego "Rosa" (od nazwiska zasłużonego opata).jednak dziłała tylko 3 lata i nie przyniosła dochodu. w 1792 r.we wsi wymieniano kościół i szkołę katolickš oraz młyn wodny, a wśród mieszkańców 25 kmieci, 2 zagrodników i 68 chałupników. Była to więc wieś rolna. W 1798 r. powstała w Przedwojowie kolejna kopalnia węgla "Gonstiger Blick", założona przez gwarectwo. Dzialala jeszcze w początkach XIX w., dając rocznie ok. 700 ton węgla. W 1810 r. władze pruskie skasowały majątki klasztorne i Przedwojów stał się własnością kr. W 1825 r. było tu 96 domów w tym kaplica i szkoła katolicka z nauczycielami, wolna sołectwo zgorzelni, młyn wodny, wiatrak, kr. urząd celny i zamknięta kopalnia węgla. Podastawę utrzymania ludności stanowiło wówczas tkactwo chałupnicze, którym trudniło się 66 mieszkańców. W 1840 r. domów było 103, w tym kaplica i szkoła katolicka, wolne sołectwo z gorzelnią, młyn wodny, gospoda i stara kopalnia węgla. Wśród mieszkańców było 41 tkaczy, 15 innych rzemieślników i 8 handlarzy. W 1843 r. kupcy z Kamiennej Góry założyli nową kopalnię "Friedrieh Theodor". Wkrótce została przyjęta przez gwarectwo i połączona z sąsiadami "Georg" i "Zum Stollen". Kopalnia dawała ok. 700-1200 ton węgla rocznie, a Przwedwójów stał się największym ośrodkiem górnictwa w okolicy Kamiennej Góry. Po 1862 r. kopalnię przjęło gwarectwo "Liebauer Gruben" z Lubawki i tam przeniesiono cały zarząd. Gwarectwo objęło wszystkie kopalnie pomiedzy obiema miastami, na polu wydobywczym o powierzchni ponad 30 km kwadtratowych. Górnictwo nie miało decydującego wpływu na rozwój wsi, chociaż jego ślady w postaci np. chołd są widoczne do dzisiaj. Po upadku tkactwa chałupniczego była to wieś rolnicza. W okresie międzywojennym działała w Przedwojowie cegielnia, ale nie zapobiegło to stopniowemu wyludnianiu sie we wsi. Po 1945 r. Przedwojów poziostał wsią rolniczą. Górnictwo węgla juz nie odrodziło się. W d. zabudowaniach kopalnianych urządzono gospodarstwo rolne. Od kilku lat doprowadzaone jako pokazowa farma ekolegiczna Ditterla, specjalizujęca się w przyjmowaniu turystów zagranicznych ainteresowanych jazdą konną. Wieś nie przechodziła fazy wyludnienia się, do czego przyczyniła się biskość miast, niezłe warunki glebowo-kimatyczne i możliwość znalezienia pracy w Kamiennej Górze i Lubawce. Jednak w 1972 r. zniesiono w Przedwojowie parafię, włączając ją do parafii w Kamiennej Górze. Ostatnio rozwija się budownictwo i ogrodnictwo.